Je tandvlees kan door de aanwezigheid van biofilm ontstoken zijn. Na verloop van tijd -en invloed van lifestylefactoren- kan het zijn dat dan ook kaakbot minder wordt. Daarom wordt de conditie van je tandvlees nauwlettend in de gaten gehouden. Op het moment dat er kaakbotverlies is, noemen we de ontsteking parodontitis. 

Hoe eerder evt. botverlies wordt opgemerkt, hoe goedkoper de behandeling. Het is dan meestal ook makkelijker op te lossen dan (ver)gevorderde parodontitis. Bovendien verhoogt parodontitis het risico op allerlei andere lichamelijke ziektes.

Screening zoals het was

Om de conditie van je tandvlees te bepalen, wordt aan het begin van elke behandeling het tandvlees gecheckt. In het verleden werd dit gedaan d.m.v. de Dutch Periodontal Screending Index (DPSI). Dit kon 0,1,2, 3-, 3+ of 4 zijn. Bij 0 zou je tandvlees in topconditie zijn en bij 4 zijn er diepe ruimtes tussen je tand en tandvlees te vinden die zouden wijzen op parodontitis. Bij 3- en 3+ zijn er ook diepe ruimtes, maar beperken zich tot 5 millimeter. De plus staat voor teruggetrokken tandvlees. Van 3- kom je in aanmerking voor de behandeling van parodontitis. Ik als behandelaar was dan verplicht om je de behandeling m.b.t. parodontitis voor te leggen.

Screening vanaf 2021

Het wordt anders. Het paroprotocol en het daarbij passende tarievenopbouw gaan op de schop. De Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) heeft onlangs het nieuwe richtlijn gepresenteerd. Per 2021 verandert het tarievensysteem mee. De DPSI wordt vervangen door PPS (Periodiek Parodontaal Screenen). Bij de PPS wordt het gebit in vieren opgedeeld en wordt er een 1,2 of 3 toegekend. Bij 1 zijn er geen pockets, bij 2 zijn ze 4 of 5 mm en bij 3 is het 6mm of hoger.

Waarom verandering in de screening?

Dit was nodig omdat de DPSI onderdeel was van een protocol en te weinig screening inhield. De  PPS is een behandelvoorstel dat samen met jou wordt besproken. En is niet verplicht om te volgen. 

Bij de DPSI ging men eigenlijk vanuit het idee dat als er eenmaal pockets (van 4 mm of meer) gevonden zijn er per definitie sprake zou zijn van parodontitis. In werkelijkheid hoeft dit helemaal niet zo te zijn. Een pocket is pas een pocket als er daadwerkelijk botverlies is. 

Oorzaak bepaalt behandeling

Is de pocket wel verdiept maar is er geen botverlies, dan is het vaak een pseudopocket. Dat betekent dat je niet botverlies meet maar een zwelling van het tandvlees. Ontstoken tandvlees kan opgezwollen zijn en bedekt dat een gedeelte van de kroon. Er kan dan wel sprake zijn van een ontsteking maar we noemen het dan geen parodontitis. Ook kan het zijn dat er slechts op een plaats een diepe en smalle plek zit, maar dan dit komt doordat er een wortelpuntontsteking zit of er is sprake van een breuk in de tand of kies. Ook dat is geen parodontitis en zal dus ook niet zodanig behandeld moeten worden. Op dat moment is er een hele andere behandeling nodig.

Behandeling voorheen

Voorheen zag het paroprotocol er zo uit:

1. Parostatus (declaratie met code T11 of T12)
2. intensieve gebitsreiniging waarbij ook dagelijkse mondverzorging geoptimaliseerd werd (T21 en T22)
3. Herbeoordeling (T31 of T32) en uitgebreid bespreken (T33)
4. Nazorg (T41, T42, T43, T44)
5. Evaluatie (T60 of T61)

Randvoorwaarden 

Maar in 2021 komen er meer voorwaarden bij:

• Het moet passen in het te behalen zorgdoel, zorgplan en jouw wensen
• Je dient echt goed gemotiveerd te zijn om de behandeling te ondergaan
• Er zijn geen verhinderde beperkingen van fysieke of medische aard
• Hoewel de kosten in mijn praktijk lager zijn dan in een tandartspraktijk, moet het vallen binnen je financiële mogelijkheden
• Je hebt voldoende tijd voor de behandeling

Dus pas als er aan dit rijtje voldaan wordt, kan het parodontitistraject gestart worden. Eerder was dit natuurlijk ook wel van belang maar werd het niet zo expliciet genoemd. Een tandarts die bij iemand de score 3- of hoger scoorde, moest dus altijd het paro-traject voorstellen terwijl hij/zij wist dat deze patient het niet kon betalen of het praktisch helemaal niet mogelijk was. Zo kon de tandarts voor de rechter vermaand worden terwijl dit niet rechtvaardig is. Ook weten we dat een paro-behandeling zonder dat de klant erg zijn best doet met dagelijkse gebitsverzorging vaak geen succes heeft. Dus waarom zou je er dan aan beginnen?

Tussenstap

Daarom is er ook de keuze gemaakt om voortaan voorafgaand aan de intensieve gebitsreiniging voor parodontitis en de het verzamelen van alle diagnostische gegevens een nieuw blokje ingebouwd: Inventarisatie van zelfzorg, voorlichting, begeleiding in het optimaliseren van de dagelijkse mondverzorging (elektrisch poetsen / ragers/ stokers), advies op maat omtrent gezondheidsgedrag (stoppen met roken, meer bewegen, gezonde voeding) en gebitsreiniging boven de rand van het tandvlees. Nog belangrijker: na deze interventie zou het kunnen dat het gewenste resultaat al is bereikt en dat initiële therapie (onder de rand van het tandvlees) niet meer nodig is. En dat scheelt een hoop geld!